Broń jednostrzałowa
Broń jednostrzałowa pozwala na oddanie tylko jednego strzału po załadowaniu broni. Później, należy ponownie załadować broń, w celu oddania kolejnego strzału. Oznacza to, że broń tego typu nie ma magazynka.
Broń odprzodowa
Bronią jednostrzałową była z założenia broń odprzodowa, czyli taka, w której proch, przybitkę i pocisk umieszcza się w lufie od strony jej wylotu (od przodu broni). W ten sposób działała zarówno broń długa, jak i krótka, a więc pistolety jednostrzałowe. W tych rozwiązaniach ładowanie broni trwało co najmniej pół minuty, a niekiedy około jednej minuty. Oprócz odmierzenia i wsypania prochu, trzeba było przepchnąć pocisk przez całą długość lufy. W tym celu pociski miały odpowiednio mniejszą średnicę niż lufa (pociski podkalibrowe). Powodowało to jednak duże przedmuchy gazów prochowych, zmniejszając efektywność strzału.
Różne warianty broni odprzodowej
Broń jednostrzałowa odprzodowa występowała w różnych wariantach, jeśli chodzi o mechanizm zapalający:
- broń z zamkiem lontowym,
- broń z zamkiem kołowym,
- broń z zamkiem skałkowym,
- broń z zamkiem kapiszonowym.
Pojęcie zamka różni się obecnie od tego w broni jednostrzałowej. We współczesnych konstrukcjach jego podstawowymi zadaniami jest zamknięcie wylotu lufy od tyłu oraz odpalenie ładunku miotającego. W broni odprzodowej chodziło tylko o inicjowanie strzału.
Broń jednostrzałowa odtylcowa
Ładowanie broni od tyłu wymagało znacznie bardziej precyzyjnej obróbki materiałów, ponieważ mechanizm ryglujący lufę musiał w miarę możliwości uszczelniać tylną część lufy, chroniąc strzelca przed działaniem gorących gazów. Przełomem stał się na początku XIX. wieku karabin iglicowy, który wykorzystywał zamek ślizgowo-obrotowy i nabój scalony (jeszcze wówczas w papierowej łusce). Pomimo ręcznego ładowania, system ten pozwalał na osiągnięcie znacznie większej szybkostrzelności, niż w przypadku broni odprzodowej.
Współczesna broń jednostrzałowa
Współcześnie, broń jednostrzałowa jest wykorzystywana w niektórych konkurencjach strzeleckich, a niekiedy również przez myśliwych.
Jedną z bardziej znanych konstrukcji jest KBKS, czyli: karabinek sportowy. Występuje on w różnych wariantach, w tym niektóre są jednostrzałowe. Karabinek ma czterotaktowy zamek ślizgowo-obrotowy. Jest zasilany przez nabój bocznego zapłonu .22 LR. Służy do strzelania sportowego, szkoleniowego i rekreacyjnego.
Wiele konkurencji pistoletowych w strzelectwie precyzyjnym prowadzonych jest na pistoletach jednostrzałowych, również zasilanych amunicją bocznego zapłonu .22 LR.