MOA – minuta kątowa (z ang. minute of angel). W strzelectwie miara ta przydaje się do oceny skupienia broni, umiejętności strzelca, albo dokładności wskazań przyrządów celowniczych.

MOA można określić, znając skupienie oraz odległość od tarczy.
MOA można określić, znając skupienie oraz odległość od tarczy.

Poszczególne strzały na tarczy nie trafiają za każdym razem w ten sam punkt. Istnieje pewien obszar, w którym znajdują się przestrzeliny. Obszar ten może być węższy (przy większym skupieniu strzałów), albo szerszy (przy mniejszym skupieniu). Każdy strzelec chciałby zapewne, żeby jego skupienie było jak największe, jednak istnieją naturalne ograniczenia:

Skupmy się na ostatnim z nich. Przy zachowaniu takiej samej celności broni, dokładności przyrządów celowniczych, ten sam strzelec osiągnie lepsze skupienie strzałów, strzelając z mniejszej odległości od tarczy. Możemy określić skupienie za pomocą średnicy okręgu na tarczy, w którym mieszczą się przestrzeliny. Jednak taka informacja nie będzie pełna. Dobre skupienie wyrażone za pomocą średnicy okręgu na tarczy może osiągnąć nawet kiepski strzelec, stojąc blisko tarczy, albo doskonały strzelec, będąc daleko od celu. Możemy oczywiście podać średnicę okręgu na tarczy i odległość od niej. Istnieje jednak prostsze oznaczenie: MOA.

Kąt przestrzenny i jego rzut na ścianę
Kąt przestrzenny i jego rzut na ścianę

Wszystkie niedoskonałości strzeleckie mają swoje odzwierciedlenie w postaci okręgu wyrażającego skupienie na tarczy. Spróbujmy jednak uwzględnić nie tylko punkty trafienia pocisków, ale też tory ich lotu. Kolejne tory lotu pocisków będą zapełniać przestrzeń ograniczoną stożkiem. Stożek ten będzie miał swój wierzchołek przy wylocie z lufy broni, a jego podstawa będzie zlokalizowana na naszej tarczy. Średnica podstawy odpowiada średnicy okręgu wyrażającemu skupienie przestrzelin. Natomiast kąt przy wierzchołku stożka opisuje w sposób najbardziej ogólny precyzję naszych strzałów.

Oddalając tarczę, wysokość stożka zwiększa się, a w konsekwencji również jego podstawa. Jednak o rozrzucie naszych strzałów informuje kąt przestrzenny. Jednostką miary kąta są stopnie oraz minuty (minuta to jedna sześćdziesiąta stopnia). Wartości rzeczywistych kątów opisujących precyzję strzałów oscylują zwykle w zakresie od ułamków minuty (przy bardzo precyzyjnym strzelaniu) do kilku minut. Dlatego wygodnie jest oznaczać ten kąt w minutach kątowych, czyli MOA.

Broń sama w sobie ma ograniczoną celność, albo inaczej mówiąc: powtarzalność strzałów. Oznacza to, że gdybyśmy nawet ustawili broń skierowaną idealnie w środek celu i zamocowali ją w imadle bez możliwości poruszenia się, to poszczególne strzały nie będą padały idealnie w ten sam punkt. Rozrzut ten można określić za pomocą MOA charakterystycznego dla danej broni. W ten sposób opisuje się jej precyzję.

W taki sam sposób możemy określić precyzję strzelca. Gdybyśmy dysponowali idealnie celną bronią, strzały będą charakteryzowały się ograniczonym skupieniem. W praktyce, nie istnieje ani idealnie celna broń, ani doskonale precyzyjny strzelec. Dlatego MOA broni i strzelca nakładają się na siebie. Co ważne, w zdecydowanej większości przypadków niedoskonałość strzelca jest wielokrotnie większa od niedokładności broni. Dlatego, najlepszym sposobem na poprawę skupienia zwykle okazuje się trening, a nie modyfikacje sprzętowe.

Kątem przestrzennym możemy też opisać same przyrządy celownicze. Ma to szczególne zastosowanie w przypadku kolimatorów. Kropka generowana przez kolimator sama w sobie ma pewną średnicę. Jej wielkość ma znaczenie podczas celowania.

  • Mała kropka pozwala na bardzo precyzyjne celowanie, ale jest słabo widoczna i wydłuża czas celowania.
  • Duża kropka zasłania część celu i powoduje określony rozrzut strzałów. Jednak jest dużo lepiej widoczna i przyspiesza celowanie.

Popularnymi rozwiązaniami są kolimatory z kropką 3 MOA (dość uniwersalne), 6 MOA (mniej precyzyjne, przeznaczone do strzelania dynamicznego), albo 1 MOA (przeznaczone do precyzyjnego strzelania).