Charakterystyka spustu

Charakterystyka spustu opisuje, jak zmienia się opór języka spustowego w miarę jego naciskania. Można więc nazwać ją funkcją oporu spustu w dziedzinie jego drogi.

Mówiąc bardziej obrazowo, charakterystyka spustu opisuje odczucia strzelca podczas ściągania języka spustowego. Od niej zależy łatwość pracy na spuście, jego przewidywalność, czy tendencja do zrywania strzałów.

Można wyróżnić kilka faz w charakterystyce spustu, które następują kolejno po sobie:

  • droga jałowa,
  • ściana spustu,
  • przełamanie spustu,
  • droga po przełamaniu,
  • reset spustu.
Charakterystyka spustu P365 to 4 mm drogi jałowej, 4 mm ściany o oporze 2500 N, brak drogi po przełamaniu i 4 mm resetu
Charakterystyka spustu P365 to 4 mm drogi jałowej, 4 mm ściany o oporze 2500 N, brak drogi po przełamaniu i 4 mm resetu

Droga ruchu jałowego

Pierwszy odcinek ruchu spustu odbywa się z minimalnym, ledwo wyczuwalnym oporem. Nie są w tej fazie ruchu uruchamiane żadne mechanizmy. Jest to ruch jałowy. Zwykle pożądane jest, żeby droga ruchu jałowego była jak najkrótsza. Niepotrzebnie wydłuża ona całkowitą drogę spustu i spowalnia oddawanie strzałów. Minimalna droga jałowa bywa jednak pomocna, żeby wyczuć początek tak zwanej ściany. Wynosi ona zwykle 2-5 mm.

Ściana – charakterystyka spustu w pigułce

W idealnym przypadku dojście do ściany powinno oznaczać brak przesuwania się języka spustowego. Powinien stawiać przy tym określony opór, a jego przekroczenie powinno skutkować przełamaniem spustu i oddaniem strzału. Taką konstrukcję porównuje się do przełamania szkła, które pęka po przekroczeniu określonej siły, bez wyraźnie wyczuwalnego ugięcia.

Tego typu spustu często używa się w pistoletach przeznaczonych do sportu. Sam opór spustu bywa wówczas dość mały, od 1000 N do 1500 N. Jest przewidywalny i minimalizuje zrywanie strzałów. W praktyce jednak, jest niemożliwy do zastosowania w broni bojowej i obronnej. To dlatego, że bez ruchu spustu pod obciążeniem nie można wykonać żadnej pracy. W efekcie, spust nie może poruszać żadnego innego mechanizmu. Nie może napinać (nawet częściowo) mechanizmu uderzeniowego, ani zwalniać bezpiecznika iglicy. Może być stosowany w przypadku mechanizmu spustowego pojedynczego działania, bez bezpiecznika iglicy, czyli w broni typowo zawodniczej.

W pistoletach bojowych i obronnych mechanizm uderzeniowy jest wstępnie napinany przez ruch zamka, a końcowa faza jego napinania jest realizowana właśnie przez mechanizm spustowy. Również bezpiecznik iglicy jest zwalniany przez spust. Wymaga to wykonania pracy (w sensie fizycznym), czyli przesunięcia mechanizmu pod obciążeniem. Do tego służy faza pracy spustu określana mianem ściany, choć trzeba przyznać, że określenie „ściana” nie oddaje istoty tej fazy. 

Ważne jest, żeby siła oporu spustu w tej fazie była stała lub narastała w sposób jednostajny, przewidywalny. Droga języka spustowego w tej fazie powinna być jak najkrótsza, w przeciwnym razie kojarzy się z „naciąganiem gumy”. Faza ściany powinna kończyć się gwałtownym przełamaniem, bez wyczuwalnego dodatkowego oporu. Droga spustu w tej fazie wynosi zwykle 3-4 mm, a opór w broni bojowej 2300-2800 N.

Przełamanie spustu

Dobra charakterystyka spustu powinna mieć przełamanie poprzedzone albo dosłowną ścianą, albo krótką drogą języka pod obciążeniem. Samo przełamanie powinno być gwałtowne, bez dodatkowego oporu. W niektórych mechanizmach pojawia się wówczas druga ściana, co jest zwykle niepożądane i odbierane jako niedoskonałość charakterystyki.

Droga po przełamaniu

Po przełamaniu spustu (skutkującego zwolnieniem mechanizmu uderzeniowego) język spustowy nieraz przemieszcza się jeszcze minimalnie. Jest to drugi ruch jałowy, bez oporu. Powinien być jak najkrótszy lub wręcz zerowy.

Reset spustu

Charakterystyka spustu opisuje nie tylko ruch języka przy jego ściąganiu, ale też ruch powrotny. Przy cofaniu spustu następuje zwykle wyczuwalne kliknięcie. Informuje ono strzelca, że mechanizm spustowy jest gotowy do oddania kolejnego strzału. Wówczas, nie trzeba powracać językiem do pierwotnego położenia, ale można od tego momentu kontynuować jego ściąganie i oddać kolejny strzał. Reset spustu również powinien być krótki, około 2-5 mm.

Charakterystyka spustu bojowego

Całkowita droga spustu powinna być krótka. Następnie, powinna być wyczuwalna ściana i praca języka na krótkiej (3-4 mm) drodze, dochodząc do oporu około 2500 N. Potem powinno następować przełamanie w punkcie i jak najkrótsza (lub zerowa) droga po przełamaniu. Kliknięcie przy resecie powinno być dobrze wyczuwalne, na drodze 3-4 mm.