Zasada działania kolimatora
Kolimator, a dokładnie celownik kolimatorowy jest przykładem optycznych przyrządów celowniczych. Służy do precyzyjnego kierowania broni na cel. Zasada działania kolimatora opiera się na zjawisku kolimacji, czyli na przetwarzaniu nierównoległych wiązek światła na równoległe.
Budowa kolimatora
Kolimator ma swoje źródło światła, zwykle jest to dioda świecąca. Popularny jest kolor czerwony i z tego powodu w języku angielskim celownik kolimatorowy nazywa się: red dot, czyli dosłownie czerwona kropka. Światło z diody pada na płytkę, która z jednej strony przepuszcza promieniowanie świetlne, a z drugiej odbija. Dioda umieszczona jest od strony, z której płytka je odbija.
Zasada działania kolimatora została pokazana na rysunku poniżej. Cel (po prawej stronie) rzuca światło (niebieskie linie), które przechodzi przez płytkę w niezmienionej formie, ponieważ z tej strony płytka przepuszcza promienie świetlne. Dioda zamontowana na oprawce rzuca światło na płytkę. Odbija się ono, uzyskując charakter światła skolimowanego (promieni równoległych). Dzięki temu, obraz z diody zostaje naniesiony na obraz dochodzący do oczu strzelca (po lewej stronie). Obraz z diody zazwyczaj ma kształt czerwonej kropki, choć zdarzają się też inne kolory, na przykład zielony.
Zasada działania kolimatora a sposób celowania
Celowanie polega na patrzeniu na cel przez płytkę kolimatora. Ponieważ wokół płytki znajduje się przeważnie ramka zabezpieczająca przed uszkodzeniami mechanicznymi, mówi się o patrzeniu przez okno kolimatora. Ważne jest to, żeby czerwona kropka widoczna w oknie kolimatora pokrywała się z naszym celem. Co ważne, ostrość widzenia ustawiamy na cel, a nie na muszkę (jak w przypadku przyrządów mechanicznych). Proces celowania jest więc intuicyjny i nie wymaga synchronizowania trzech elementów: muszki, szczerbinki i celu (jak to jest w przypadku stosowania mechanicznych przyrządów celowniczych).
Im mniejsza kropka, tym bardziej precyzyjnie możemy ją nakierować na cel. Jednocześnie, jest ona mniej widoczna, co spowalnia proces celowania. Im większa kropka, tym łatwiej (i dzięki temu szybciej) możemy skierować ją na cel. Jednocześnie, celowanie jest mniej precyzyjne. Duża kropka może wręcz zasłaniać nam cel. Dlatego, wielkość kropki określa się czasami za pomocą MOA, czyli minut kątowych. W ten sposób podaje się, jaki kąt rozrzutu będzie wynikał z faktu, że kropka w naszym kolimatorze nie jest nieskończenie mała.
Stosowanie celownika kolimatorowego ma wiele zalet, jak również wad. Niewątpliwie, staje się jednak coraz bardziej popularne zarówno we współczesnym strzelectwie sportowym, jak i rekreacyjnym.